Lai Phun Ni (February 20)

Zirnak XIII

LAI  PHUN  NI (February 20)

          Hih tik hlanah Lairam zate uk thluh tu an um dah lo. Tlang le kham lak um mi kan si bangtukin khaw khat le khaw khat, peng khat le peng khat pehawknak kan nei thei lo. Hmun khatah le rem tein ukawk theih kan si nawn lo. A netnakah phun khat le phun khat kan do aw. Khaw khat le khaw khat kan do aw. Cuihhrangah, tu lai kan theih mi, mahte ukawknak hi khua cio ah a rak um dah.

          Hmun hrekkhatah khawbawi hminthang pawlin khua tampi an doih an neh hrangah khua tampi ram tampi an uk. Taisun Phalam pawl cu ukawknak lamah an hmingthangih ram tampi, khua tampi an uk dah. Asinan, Lairam zatein an uk thei dah lo.

          Uknak hmun khat, thu khat a si lo vekin, uk daan tla a phun phunin a um. A tam bik uk daan cu , minung pakhat lawngih thu neihnak a si. Cuih thu neitu bik cu khuabawi an ti. Khawbawi pain ukawk daan thu a nei lo. Amah duh bangtukin a uk men. A ka sungih suak mi hmuah cu daan thu Upadi vekin hmual a nei. Khua mi pawlin a thu an thlun thluh a tul. Kum tinte rawl siah, mipum siah, sa siah tiin an pek ring ring. Cuih mi khawbawi pa cu senpi vangtlang duhih hril mi a si lo. Pain Fapa, Fapain Fa sin ro sar mi a si.

          Ukawknak lamih a hmingthang bik dah Taisun- Phalam ukawk daan cu lai ukawk daan thawn a bang zik zik. Khaw sungih mi phun hnam kim ihsin a luu bik pawl, pawlkom mi tlangsuak pawlin an uk. Cuih mi ukawk daan cu, "Namkap" ukawk daan a hmangtu pawl cu "Dimokaresi miphun"  (Democratic tribe) an ti.

          Asinan, 1889 kumah Lairam zate'n Miraang kutah kan tlak thluh. Cu tikah Miraang pawlin minung pakhatih thu neih nak daanin in uk thluh. Khawbawiin khua mi paarah a duh vekin thu a nei thei.

          lungkim lonak an nei. Khuabawi tluunah Miuk a um. Falam pengah Taisun miuk, Khuangli miuk, Laizo miuk le Zahau miuk ti'n a um dah a si.

1948 kum Tzannuari ni 4 niah Kawl ram pumpi Miraang kutin kan suak ngah. Kawl ram mifim mipum tamnak bikah senpi vantlang hril mi Khawnsil upa pawlin an uk. Asinan, Lairam-ah mi pakhatih thu neinak sungih kan um hrih. Cuihhrangah 1984 Tzannuari thla ni 28 ni Kawl ram Vuanzi khebinet pum khawmpi a vei sarihnakah Lairam ukawk daan zingzoi dingin Lai Vuanzi U Vomtu Maung, Lai Mangki U Thein Maung le Tlawng lam hotu U Soe Win tla tuanvo an pek.

          Cuih zawnah Lairam mi senpiin, "Mi uk le khawbawi pawl cu uknak huham a hlei fuanin an hmang, senpi thansonak an ruat lo, senpi duhnak an thei sak lo, san a thleng aw vekin an thleng aw thiam lo anmah hmanvo lo tlun lam aana tiangin an hmang sak, acozah tumtah mi an thei sak lo,"tiin a phun phun lungkim lonak an nei.

          Cuihhrangah, 1948 kum Februari thla ni 19 ihsin ni 22 tiang Falam khuaah Vuanzi khawmpiih tuanvo pek mi, a tlun upa pathum pawlin Lairam kulh Upa le Senpi aiawhtu upa thawngnga lenglo thawn thu relnak khawmpi an tuah. Februari thla ni20 niih an rel cat mi cu, "Miuk le khawbawi uknak hlonin khawnsil uknak tuah ding," ti a si. Miuk le khawbawi uknak a hlon tulnak cu, miuk khawbawi teih uknak daan cu fim le thiamih ukawknak si loin, pupa ro coin tesin fa pawl pek vivo theih ukawknak a siih a hmaan hrim hrim lo mi ukawknak a si. Culawng si loin kum tinte vainim siah tiin kumkhatah pung khat ihsin pung thum tiang, mium siah an tiih kumkhat ah hlawh khat ihsin hlawh thum tiang sa siah an tiih sa kah tik pohah sa baan asilole sa ke siah an pek ring ring. Hi ti dik a si lo ti'n mi sen piih fiang keu keuih hmuh a si hrangah hlon man rori a si tiin zapi hmuhnak a si.

          A cuih khawmpiah hih mi thu a bir tu cu, Tiddim ram mi U Thawng Za Khai a siih a sangsuantu tla cu Falam ram mi U Con Mang le Kanpetlet ram mi piah hih thu hi a thupi bik miangmo- ih an rel mi a siih an thu catnakah- lungkim le lung kim lo an lak tikah minung thawngnga lenglo sungah a lungkim lotu cu minung 17 lawng an si.

          Kan pu kan pa pawlin a hih thu an hngetter thei ruangah tui san Sosiallit dimokaresi uk awknak daan hngettertu hram piah a cang ta a si. Cuihhrangah sim cawk lo man a nei mi, naingnganzi ro kan co mi, cinken ring ringnak dingah kum tinte Febuari thla ni 20 ni kim ni, lai Phun Ni kan ulhnak a si.

Add new comment

17 + 1 =