Kan hmailam ih inn cu ruat sal uh tiin Pope in UN hnen forhfial. (September 25, 2020)

Kan hmailam ih inn cu ruat sal uh tiin Pope in UN hnen forhfial.

September 25, 2020.

            Tuikum cu UN pawlkom hrangah a danglam mi kum a si. Ziangruangahtile a liam zo mi 1945 kum San Francisco ah UN lungrual nak ca an ngan nak kum 75 kim kum a si. A liam zo mi zarhpi sunah UN pawlkom ram pawl ih aiawh tu pawl kumkim canserh ah an tel ih, karkhat sung khalah a dang cangvaih nak pawl thawn tuah ding a si. Covid-19 nat suan nak ih ral cu kham dingah lam hmuh mi pawl ruangah ram tinkim cangvaih nak pawl khal tah nak thawn lawng tuah a si. Caan serh ih a tel tu aiawh tu pawl khal famkim zet in phur zet in tel cih nak siloin thusuah pawl cu video pawl thawn an sim. Cutivekin Vatican sung ih secretary Cardinal Pietro Parolin khal cui caan serh ah video thawn a sim.

Pope Francis in UN ah zangfah dil

            Aliamzo mi tlawngkai ninga niah Pope cu UN aiawh tu minung (193) an tel nak caanserh ah thu a sim. A tha mi hmailam hrangah ram pawl khat le khat kom aw in tuah dingah, UN pawlkom din nak kum (75) kim kum khal caan tha a si ruangah himi pawlkom pi cu ram pawl karlakah siseh, minung pawlkom ah siseh lungrual nak ih hmuh mi si a tul thu khal a sim.

A thupi mi thuhla hril uh.

            Leilungpi a hringhro rero tu corona virus pulhnat thawn pehpar khalin Pope in netaih a cang ding mi thil thalo cu nunphung pawlkom a siat ter tu din din hmun khal lang ter in, sumdawn nak, harhdam nak le nunphung thuhla khal rak ralring in tim tuah cia dingah zangfah a dil. A thupi bik mi thuhla cu ahrampi harhdam nak kilkhawi nak thawn pehpar in m tinkim ih caan tha kha a thupi ah retin tuah ding a si thu, tui kum March (27) ih a sim zo mi ruat sal in, a tui ton rero mi pulhnat pi cu kanmah pawl a thupi mi thil kai hnget in, a thupi tuk lem lo mi pawl reilote sung hnong dingah a thangphok thu, a thupi mi thil pawl thleidang thiam dingah, ram tinkim thawn hmunkhat ten um in leilungpi hrangah, remdaih nak hrangah tuan phahin, mi harsa zonzai pawl tan lo dingah a forhfial.

Hmunkhat ten um nak thinlung hman

            A tui harsat nak pawl thu kam pek nak tong kam, hmunkhat ten ret mi thinlung cu taktak ah a ngah lo thu cu a lang ter. Asinan kan ti thei nak hnak khalin tam in thutiam nak pe lo dingah a tul. Covid ruang khal ah hnatuan nak ah minung aiawh in cet pawl aiawh nak hringhro nak pawl khal Pope cu a thin a phang. Ziangruangahtile a tu vekin nathrik pawl cu minung pawl a suan thei ruangah hnatuan nak pawl cawl nak khal ton a si. Curuangah Pope in cet pawl, minung aiawh tu cet pawl hman nak a um vekin minungpawl ih si nak, minung thazang thawn a kaih mi tuah thei mi hnatuan pawl khal tuah dingah, curuangah tuah daan pawl thleng dingah a tul thu, cui thleng awk nak cu hngekkhoh nak a um ter ih, a let let in a karh rero mi nunphung khal felfai ter cia a si. Sumdawn nak lam khal ah uk nak caan khal thleng dingah, ziangruangahtile hlawk nak lawng a thupi ih ret ih tuah nak a si. Ram pi in tuah thei nak a pek mi ziangvek sumdawn nak hnatuan pawl siseh thuhman si ding ih tuah ding ah le cutilawng ah hnatuan tu pawl parah upadi thawn kaih in dil a theih vekin hnatuan tu pawl khal upadi an pahbal tikah upadi thu vekin anmah pawl a humhim thei.

A lak ih can ter nak asimi nunphung

            Alak ih can ter nak a simi nunphungah minung si nak upat nak a um lo mi hmin sin nak a si. Ruah nak lawng a thupi ah ret in, hnatuan tu pawl mal ter nak lawng a thupi ih ret ih tuah nak, minung pawl ih a hrampi caan tha kha hnong in, ziang tinkim uk thei dingah zuam nak a si. Himi a hrampi a simi minung caan tha pawl cu lang zet in siat bal nak ruangah tihphan nak minung pawl hmang nak, nat nak, minung sinak nat ter nak, zalen nak le hmailalm ruahsan nak pawl khal hringhro nak tuah a si. Hitivekih a cang mi thei cingin ziang ih rel lo nak cu tuar thei lo kawp a si. Tahthim nak ah biak nak lam hmuhsuam nak pawl, minung khat le khat buai nak, thacek mi hriamhrei pawl hmangin siat ral nak nasa zet ih cang nak, ramsung hman ah hmun le ram tlan san tu um nak, minung thilri vek ih zuar nak, duhlo cing ih hnatuan fial nak le mai ram sungah zo hman um a thei lo dinhmun tiang ih siat nak a cang ter.

Minung khat le khat zangfah awk nak lehrulh nak

            Leilungpi ih a cang mi buai nak pawl cu felfai ter dingah ram tinkim pawl kom pawl cu ngai a nuam ih, zoh uan nak tong in sim a si. Asinan taktak ahcun sim vek in a cang lo. Ziangruangahtle ngaingai ih tuah dingah a tul mi ram pawl bom nak, ram a phunphun ih hnatuan in tuan khawm nak a um lo ruangah a si. Himi a dang aw mi kom mi tuah thei dingah cun ram tinkim pawlkom cu mai tumtah mi pawl cu taktak ih tuah nak ah ziangvek sawm nak khal pah in tuah tu pawlkom a si thu lang ter dingah a tul. Vatican in khal a tauh thei nak ding lam ah bom dingah man cia in a um thu a sim. Farah, lian nak danglam nak thawn pehpar in kahl sumdawn nak lam le sumpai lam pawlkom pawl cu zoh sal dingah, a bom tu sumdawn nak daan  cu tuah dingah hmun le ram ih sumdawn nak thanso nak daan cu bom dingah, fim thiam nak lam ah thap nak, hmun le ram pawl hrangah a miat a cang ding mi pawl kom daan tuah dingah, ram tin pawlkom pawl khal ram khat le khat ah sumpai a hram pi ret in, sumdawn nak thu hman lo lam tuah nak cawl dingah khal zuam a tul thu, cutiin mi farah pawl hrang a miat um in hmual nei zet in khaisang a theih ding thu, farah harsa pawl hrang khal ah bom in, leiba pawl thum dingah a forhfial.

Covid-19 ruangah nauhak pawl nat nak a um deuhdeuh

            Covid-19 ruangah nauhak pawl, pawlkom ih bom nak a co lo tu a vai tu pawl, harsat tuar pawl thil tha lo an tuar deuh deuh. Sum dawn nak harsat nak ruangah nauhak pawl tha lo zet ih hman nak, tuah siat ton nak pawl cu nitin in a thang. Pope in a pehpar mi hmun ih thunei pawl hnen himi thil tha lo tuah tu pawl an tam nak thawn pehpar in a hleice in ral ring ten do dingah, ahleice in humhim tu um loin, a hrampi minung caan tha pawl, sinak a sung rero tu nauhak pawl an um nak him dingah le fimthiam nak kha tha zet in zir thei nak cu tuah dingah a forhfial. Inn sang thu thawn pehpar in khal Pope in kiangkap le a hrampi lungrual nak pawl a hloh zikte mi dinhmun kha tha a ngah lo thu asim. Ziangruangahtile tui san ih ruah nak pawl ih uk nak tuar rero asi. Curuangah mah ih a hrampi cu hngilh in man ret nak a um nawn lo.

            Nunau pawl cu nunphung pawlkom ih ziang vek si nak, ziang vek pawkom ah siseh a thupi mi thuhla a tel thu, leilungpi that nak hrangah mah hrang ziang hman ruat loin a pe aw tu pawl an si thu khal telh in a sim bet. Remdaih nak ral buai nak khal a tul lo. Sang zet a thleng tu khat le khat zum awk thei lo nak dinhmun cu hnong dingah a thupi ih a tul. Ram tinkim ih a hman lo mi ruah nak pawl le san man ih ral buai thei nak ti daan pawl ruangah a si. Himi ti daan apwl cu ral buai nak kha a dang hril dingmi lamzin pakhat tiin an tuah. Tahthim nak ah nuclear hriamhrei pawl siatsuah nak cu mah ih humhim nak kha tihphan a si. Curuangah siat suah duh loin thuhla a phunphun bun in an co. Pope in cui thuhla, ruah nak pawl zate hrelh mi um loin siat suah dingah ziang ruangah tile hriamhrei pawl neih nak khal in hlawk nak an ngah. Himi thuhla thawn pehpar in ram tinkim pawlkom pawl karlak ih tuah mi pawlkom pawl hnen nuclear hriam hrei pawl siat suah nak cu kham nak thazang pek nak tuah lo dingah a forhfial. Himi thuthang cu Vatican thuthang ihsin kan ngah mi a si.

Source: Vatican News

https://bit.ly/33bzGuN