Pawnleng Thianfainak hnakin Thinlung muril a thianfai ding a thupi deuh

Farasi pawl bangin a pawnleng lawng, aw le kam lawng kan si pang maw?

Kum khat sung Zarhkeel (28) nak, Nihnih ni, Kum I (October 15, 2019)

Siarding: Rom 1:16-25; Ps. 19:2-5; Lk. 11:37-41.

Tuisun kan siarmi Thuthangtha cu: "Farasi pakhat in Jesu cu rawlei a sawm ih, Jesu cun kut kholh lo ih a um ruangah mawhthluk a si thu" a si.

Kan pu kan pa pawl ih san laiah rawl an ei caan ah haite tivek hmang loin an kut thawn an ei. Tu lai khalah hmun tampi kan kut thawn rawl ei. Ruai kan theh caan ah tangta ah hnahcanghnah kan dam ih cui parah rawl kan suungih a lai ah hmeh kan re ii hmunkhat te in rawl kan hil tlang vialvo qheu. Innsang duhdawtnak a langter ih pumkhat sinak a langter ruangah a sunglawi hleice. Cuvek caan khalah milak ih rawl-ei thiam dingin nu le pa in ziaza in zirh ii thianfai lam khal in zirh theu. Mah cio kilven awknak le kan harhdamnak hrangah kan kut kan kholh hmasa theu. A mawi zet mi le zirh awk sin ding nunphung a si.

Cun kan Laimi pawl ih kan nunphung mawizet pakhat cu khuadang ihsin a ra tlawngmi mikhual le unau sungkhat pawl, mi cungcuang deuh pawl khi duhsakawknak le sunlawih awknak thawn rawl ei kan sawm aw theu. Uansuan tlak zet nunphung a si.

Tuisun kan siar mi Bible khalah Pharise mi pakhat in Jesu cu rawl-ei a sawm ih kan Bawipa khalin a rak cohlang ve. Rawl-ei ding ih rawl kho an hil tikah innteek pa cun Jesu ih kut kholhlo thu ah mak a ti deuh ih cuticun an thu zirhawknak hram an thok.

Himi ah kan theih hmaisa ding a tulmi cu Farasi pawl cu zo ha an si, kut kholh ih umtudaan le Thuthangtha ngantu Luke in zo ih hrangah a ngan ti hi si.

Jesu in mizeng pa cu "na sualnak cu ngaidam na si zo" a ti ih a damter thu-ah (Lk. 5:17-21) Pathian a thangsiat an ti; Siahkhongtu pawl le misual pawl thawn na ei na in an ti (Lk. 5:30); Rawl nan ul lo (Lk 5:33) an ti; Sabbath ni ah hna na tuan an ti (Lk 6:2, 7), cuticun a phunphun in Farisi pawl cun Jesu cu an engtai ih an soisel; anmah le anmah miding, mitha ti aw pawl an si ih ruangah sualsir tullo ti aw pawl an si ruangah Jesu in a tongkhum nak thu khal kan hmu (Lk.5:32, 7:29-30, 16: 15; 18:9-14). Thawhsalnak thu an zum ve ruangah Sadusi pawl thawn an el aw ih Thuthennak zungsang Sanhedrin ah Paul cu thu then sak thiam nawnlo in an luatter (Act 23:6-9). Biaknak lamah hruaitu an si. Pathian ih miphun thuhla ah an pomdaan a bi. Curuangah Jew silo, mi phun dang cu mi sual thluh ah an ret. Rundamnak thawn an pehtlaihlo an ti (Lk 7:36-50). curuangah peknak lamah tul an ti lo. Thinlung tak tello in pawnleng cangvaihnak, mah le mah phosuah awknak lam an uar ruangah Jesu thawn an fehdan an kalhaw theu (Lk 11:37-54). Farasi pawl ih mizia cu cutin kan hmu thei.

Kut kholh hi Jew miphun pawl in an hmang zet. Asinan, an pupa nunphung ti hnakin Pharise pawl ih tuhlutmi nunphung a si sawn. Ziangkhal va sisehla Jew pawl cun "kut kholh" ih umzia le duhsan cu an thei thluh.

Ca ngantu cun tuisun kan siarmi Thuthangtha cu Jew silo miphun dang pawl hrang hmuitin ih a rak nganmi a si. Curuangah ca siartu pawl ih an theih thiam thei nak dingah "kut kholh" thu thawn zirhnak a neihnak a si.

Tuisun kan siarmi thianfainak thu ah Farasi pawl le Jesu cu an pom dan a bang awlo, an dangdang. Jesu cun rawl ei hlanih a "kut a kholh hmaisalo" ruangah an mawhthluk. Kut kholhnak in pawnleng thianfainak a khih hmuh. An nun phungah cun rawl-ei hlan ah kut kholh ding, cun mithi ruak tivek tham ngah a si le kut kholh hmai sa ding, nau nei pek nunau siseh, nunau thi an neih laifang ih va umpi tivek ah siseh thianfai awk hmaisa ding. Himi thianfainak cu daan thawi pehtlaih thianfainak - mirang cun ritual purification - an ti.

"Na kut na kholh hmaisalo" ti ih mawhtluknak mit thawi an zoh tikah cui an thuruah mi cu Jesu in a let. Cui thu lawng siloin Farise pawl ih biaknak thu ih an umzia khal a soisel cih. A pawnleng lawng thianfainak cu Pathian thawi kan peh tlaih awknak ding hrangah, kan rundamnak ding hrangah thathnemnak, tangkainak a nei lo.

Jesu ih hrang ahcun himi pawnleng thianfainak hnak in thinlung muril a thianfai ding a thupi deuh. Thinlung thianfainak ihsin a rahsuak mi cu mi hrang zawnruahnak hi a si. Cui zawnruahnak ihsin an hrangih hnatha tuannak ah a luang vivo ih cui hnatha tuannak cu "peknak" timi ih a huap. Peknak le hnatha tuannak hi Christian pawl ih nunzia ah thupituk in Luke cun a tarlang a si. 

Minung hi zocio khal duhhamnak a tam le a mal in kan nei cio. Himi duhhamnak ruangah nitin kan nun ah kan thinlung a thiangfai thei ngaingai lo, iksiknak a ra suak, mi ih hlawnthil pawl kan daw. Cutin kan nun a borhhlawh ter. Cui duhhamnak cu Christian nunzia thawn a milhawlo. Curuangah duhhamnak neilo ding in le kan duhhamnak cu neh ding in zintha in khihhmuh sak. Cucu peknak - mi va bomnak - a si. Peknak cun midang ih an tulsamnak pawl a va bawm ih a va silhkhahsak. Duhdawtnak hnatuan a langter ih duhdawtnak a karhzai ter.

Kanmah le kanmah kan dinhmun zohaw uhsi. Farasi pawl bangin a pawnleng lawng, aw le kam lawng kan si pang maw? Bawipa cun "Bawipa, Bawipa ii titu pawl hmuahhmuah in Vancungram an co lo ding, Van ih um ka Pa ih duhzawng a tuahtu pawl cu an lut ding" (Mt. 7:21) a ti. "Mi depde pawl, an hmurkaa in in upat nan an thinlung cu a hla tuk" (Mt 15:8; Mk. 7:6) a ti. Kan hmurkaa lawng maw kan kholhfai, kan thinlung teh kan kholhfai maw? Kan thinlung cu Bawipa thawn naihter in le Bawipa ih duhzawng tuahtu si zuam uhsi. "Nan neihmi thil thawn bomnak pe uhla nan hrangah thil ziangkim a thiang" tiih (Lk 11:41) in sim bangin kan neih hlawnthil cu midang va bawmnak ih hmang thiamtu si in le Vancungram ngahnak ding hrangih hmang thiamtu si zuam uhsi.