Na Sung Lawi

“Na sunglawi”

Hngah caan Zarh hnihnak, tlawngkai nihnih ni (Dec. 10, 2019)

Siarding: Is 40:1- 11; Ps. 95:1-3, 10-13, 17; Mt. 18:12-14.

            Israel miphun thuanthu kan zoh tikah tuukhal pawl khi mi cungcuang le hruaitu rawng si an rak tam. An siangpahrang duhbik David khal cu tuukhal a rak si vekin; Abel, Abraham, Amos, Moses ti pawl, an mi cungcuang pawl khal cu tuukhal a rak si ve (1 Samuel 17:15; Gen. 4:2; 12:16; Amos 1:1; Ex. 3:1). Khat lam ih kan zoh a si le hi tuukhal pawl hi lei tisa lam ih hruaikaih awknak lawng si loin thlarau lam khal ah hruaikaitu dinhmun ah an rak um. Curuangah Israel mipi hrang ahcun "tuukhal" timi hin a rak huap kau zet. Israel mipi hrang ahcun, tuu le tuukhal tivek thu hi thuhran si loin nitin an nuntu khawsakdan ah peh tlaih awknak a rak um ringring. Cun Psalm 23 ahcun Pathian cu tuukhal ti in kan hmu. John 10 sung leh ahcun Jesuh in tuukhalttha a si thu a phuang. Tuisun kan siarmi Isaiah 40:1-11 le Mt. 18:12-14 sung pawl khalah Pathian cu tuukhal in a ra lang thotho.

            Tuisun kan siarmi Thuthangttha Mt. 18:12-14 hi Luke 15: 3-7 sung ih ta thawn an bang aw zet. Thuthangttha ngantu Luke ih lungput zawng ih kan zoh a si le himi "tahtthimnak" in "Ziang tin Jesuh in misual pawl a kom thiam?” timi thusuhnak cu a sawn ih Matthai ih lungput ahcun "Pawlkom in an lakih mi hawizawnglo pawl an zohdaan le tuamhlawmdaan" a langter a si. Tuisun ahcun cangantu cun pawlkom a simi tuurun le mi hleifuan a simi tuuhlo cu an komawk sal theinak dingah tuukhal timi lilawn don in pehtlaih awknak a hawl sal a si.

            Tuu cu a rual rual ih um duh pawl an si. Tuukhal ih aw le kam ngai an thiam ih an nun a nem ti a si. Cutivek rannung sinacing in "pakhat cu lam a hlo" ti cu "thu ngai lo" din hmun a si, rual le pi kom duh lo le hawi zawng lo a si. Minung din hmun ahcun "hawizawnglo, misual" a si.

            Kan siarmi Bible catlang cun a ttongfang hmandaan ah "Nan nih teh ziang tin nan ruat?" a ti. Bawipa Jesuh cun a thusim ngai rerotu pawl hnenah an ruahnak a sut vek khi a bang nan, an ruahdaan sut si loin ''tuukhal pakhat in a tuu pawl pakhat cio parih a neihmi lungput a zirh a si sawn. Mizaaraan hrang ahcun tuu pakhat le a dang sawmkua le pakua pawl khingaw ih ret cu a at thlak kan ti ding. Tuu pakhat hrang ih a dang tuu sawmkua le pakua thaap a ttul lo kan ti ding. Mi tamsawn cun a hlomi pakhat hawlsal dingah a dang sawmkua le pakua cu hramlak ah kan tan lem lo ding. Asinan, cucu tuukhalttha hrang ahcun a ruahdaan a si ve lo. Tuukhalttha cun a tuu pakhat cio parah duhdawtnak famkim a nei ih pakhat te khal a hlo a siang lo.

            Himi tuu hlo pakhat thawn pehpar aw in, a thizo mi Cardinal Van Thuan cun "Bawipa Jesuh cu sumtuah thiam a si lo ding, Kanan khal a thiam lo ding, ziangah ti le tuu sawmkua le pakua cu tanta in a hlomi tuu pakhat te cu a va hawl sal, cu sungah a dang tla rak hlo hai sehla, cinghnia le sahrang dang tla in rak deh hai sehla ziang a ti ding; Tuu sawmkua le pakua le tu pakhat te khi a bangrep aw ter," a rak ti dah. Asinan, cumi Jesuh ih famkimlonak cu famkimlonak ngaingai si loin, "kanmah in duhdawt tuk ruangah a si" ti ah a thu a cemter.

            Himi tuu hlo hawlsal tahtthimnak thu ah Pathian ih thil hmuhdaan, ruahdaan le tuahdaan in theithiamter. A tuu pakhat cio, a milai pakhat cio hrangih a pekawkdaan in theiter. Mihlo pakhat hmuhsal, misual pakhat run suaksal hi ziangtluk in lungawiza a si. Pathian in kan parih a neihmi zaangfah lainatnak kha ttha te ih ruat ding ah in sawm cih. Cui a zangfah lainatnak ruangah a hmaiah zohman mi cungcuang kan umlo vekin man neilo khal kan umlo. Pathian ih hmaiah "kei locun" ti-ih "lo theih lo" dinhmun ti vek a ngah lo. Mi pakhat hawl dingah sawmkua le pakua tanta khal poi a ti lo. Mi runpi ih tel theilo mi hleifuan khal a um lo. Pathian ih hrang ahcun zo cio kha bangrep te-in kan thupi thluh, kan sunglawi thluh, pamhmai kan um thluh; mi tamsawn le mal sawn ti khal a um lo.

            "Tuu sawmkua le pakua cu tlang parah tan tahratin" ti a si ruangah himi umtudaan hi ruatta hnik uhsi. Tlang kan ti tikah hi ti ih vawn zoh duak men ahcun ttihnung hmun, khuasik hmun, himlonak hmun le ramtthing ramcar ah kan ruat ding. Asinan, Ezekiel 34:12-16 sung ahcun "ka tuu pawl cu an ttekdarhnak hmun ihsin ka finkhawm dingih hramhring umnak tlangah ka khal ding, tlang parih an hruang sungah an bok ding, hliamhma a ngahmi pawl cu ka tuamsak ding" ti in kan hmu ih curuangah tui kan Bible ih a rel mi "tlang" hi himnakhmun le tuu hruangkulh a si. Himi cu anmah tuukhal pawl ih umtudaan le ruahdaan ih zoh ttul le ruah ttul phun a si.

            Tuukhal cun heleheh ti'n a hawl ko nan a hmu tengteng ding ti a um lo, "hmu bang sehla" a ti. Hmusal sehla" ti ih a ruah hmanah a lung a awi tuk zo. A hmuh sal taktak caan ih a lungawi ding cu tahtthim ding rual khal a si lo. A hlomi rundam dingah ka ra a ti vekin a hlomi tuu hawl suak ding cu a saduhthah le tumtah a si.

            Vancung ram ahcun miding pawl hrang hnakin misual pakhat a ra kirsal ah lungawinak a tum sawn ti a si. Miding pawl hrangah cun an lung a awi cia, bet ding dang a ttul hlei lo. Asinan misual pakhat a ra kir sal tikah a tharthawh ih lungawi a si. Miding pawl hnenih a ra tel thei cu mi lungawi pawl hnenah a ra telsal tinak a si.

            Pathian cun mitam mimal ti in nambat a siarlo, a zangfah lainatnak in lai a rel sawn. Minung lam cun "hna a ttuan thei dan zoh in mithmai kan pe, hmun le hma kan pe, upatnak kan pe." Is 55:8-9 ahcun "Ka ruahnak cu nan ruahnak a si lo, nan lamzin khal ka lamzin a si fawn lo, van khi leilung hnakih sang sawn a si bangin ka lamzin le ka ruahnak khal nan lamzin le nan ruahnak hnakin an sang sawn." a ti. Cuvek in Pathian cun mi a thlauthla lo ih a ttulsam mi pawl a sawmdawl sawn a si. Calcutta khuapi ih St. Mother Theresa cun "mi duhdawt thiamlo pawl hnak ih duhdawtnak tlasam le ttulsam an um lo" a rak ti. Cuvek in "Mahte ka hlo ti thei aw lo pawl" hnak ih zangfah ttul an um lo. Cui zangfah lainatnak ruangah Pathian in kannih zocio in zaangfahtuk, in ui tuk. Pathian ih hrangah man kan nei tuk.

            Tuuhlo hawlsal tahtthimnak in Pathian ih duhdawtnak ih a tum a sen, a thuk a san in theiter. Tuukhal ttha asimi Pathian cun kan cangvaihman hlanah a cangvai hmaisa ringring, hmalaknak a nei hmaisa. Kan hlo nan, kirsal kan tum le kan thiam hlanah, amah in in hawl suak, in rundam suak. Cucu bikhiah neilo a duhdawtnak ruangah a si. Pathian ih ramri neilo a lainatnak ruangah a lo hawlsuak zo ih, cui a lo hawlsuak ih a hruang sung, a uknak sung ih a lo hruaikir tikah vanmi pawl hrangahcun na sunglawi tuk. Na sunlawinak cu nangmah le nangmah khal theiaw ve aw.