Zo ka si; Zo na si Khistian ID

 Zo ka si; Zo na si??? Khistian ID

Simtu - Rev. Fr. Polycarp Thawngte (August 23, 2020)

            Kan dung zarhsin Zarhpi ni ihsi thokin kan Zumnak thu thawn pehpar aw ih ka hmudaan le ka tonmi pawl thawn pakhat le pakhat kan zumnak hrawm aw ih thanglian ter dingah ruahkhawm tlangnak ka ron tuah mi kha peh vivo ding ka tum.  Kan dung Zarhpi cu Bawinu sunloihnak thawn caan kan hman ruangah phundang deuh ka ron rel ih tu cu zarhsin lam ta thawn pezulh aw deuhin ruah tlang sal ding ka tum ciami a si.  Nngel le cel ah, tuini kan Thuthangtha siarmi/ngaimi thawn a milh aw tuk ih ka lung awi nasa.  Kan Thuthangtha sungah Bawipa in a dungthluntu pawl hnenih ‘mi in zo ka si in ti’ tiih a suhmi an leh theh hnuah nannih teh ‘zo ka si in ti’ tiin a sut bet.  Jonah fapa Simon in fiangzet ih a rak lehnak ruangah a hmin khal Lungpi tican a simi Peter tiih thleng sak asi hnuah cuih Peter parah Bawipai Kohhran/ Pawlpi (Rampi) cu dinsuah a si.  Cuih rammi, Pawlpi sungtel si dingah thisa ih kan nu in in hrinhnu ah thlarau lam hrinnak, (Jn 3:3-5) hrinsalnak timi Baptism/Tikholhnak kan ngah a tul a si.  Acuih Baptism cu: 1) ziangtikah, 2) khuitawkah, 3) ziangtin,...kan ngah thei ding?  

            Ahmaisabik ah ziangtik ah saw Baptism pek/lak ding timi kan zoh ta pei uh. Zumnak lam in kan zoh le Zumnakih kan Papibik Abraham hnenih Bawipai’ Innsang/Rammi/Pawlpi sungtel sinak dingah Bawipa amah rori in thu a pekmi a um.  Athupek mi cu “Atu thokin mipa pohpoh cu ni riat an kim ni ah an serh nan tan ding” ti’n vunzimtan ding asi (Gen 17:11); curuangah Bawipa Jesuh khal “zarh khat hnuah naute cu a serhtan caan (ni-8) a kim tikah Jesuh tiah a hmin an sak” tin Lk 2:21 sungah kan hmuh vekin Baptism kan lak tikah hmin kan pe/sak aw ve.  Kan Laidaan in khal naute a suahhnu ni-6/7nk ah maw, hminsaknak/nikim/thianternak ti’n pi le pu in zuu le saa thawn zoh daan a si.  Kan cozah daan lam ih kan zoh asile Baptism hi Suahnithla pek thawn a bangaw kan ti le a sual lo ding; naute kan nei/hrin tiakah nu le pa lole kilkhawitu in asuahni in ni-7 sungah asuah nithla kha khawbawi hnenah report ding ti a si.  Cuvek thotho in Kawlram sungih Catholic Calendar kan suah tinte’n a zoh ol dingin dunglambik cahmai tivek ah maw Zumtu hmuahhmuah ih theih ding le thlun dingmi Canon Law/Kohhran-duunledaan pawl ti’n an ngan theu; no-1nk ih a um mi cu, Zumtu nu le pa hmuahhmuah in naute kan nei/ fate kan hrin le a zamrang theitawk in a suahni in ni-7 sungah Baptism pek/lak ter ding ti asi.  

            Hihi kan thlun thei maw, thlun theilo; thlun theihmi teh a si maw silo tihi kan ruat khawm tlang pei uh.  Atamsawn cun kan thlun thei lo kan ti le a sual lo ding.  Ziangah kan thlun thei lo; thlun theih dingmi thil a silo ruangah maw, kan thlun tumlo hrimhrim saw a si deuh?  Keimah-1 ih hmuhdaan men cun a thlun thei tumlo kan tam sawn ti’n ka ruat.  A tumlo biktu ah Siangbawi pawl le Saya pawlin hmai kan thi betbet men thei.  Kanmah in kan thlun paihlo, kan thlun tumlo ruangah a sim le zirh ding khal kan ruatlo, kan paihlo, kan tumlo, a ruah ding khal kan paihlo.  Hlanlai Siangbawi malte lawng kan neih lai ih kumkhat ah vei-1 in vei-3 te lawng tlawn awk thei a silai vek ringring in kan ruat.  “Cuti si cuang lo e, ziang, tu khalah Lumbang Parish vek tla cu khua le a tamtuk ih kum-1 ah vei-2/3 lo thlen a theih lo pi” ti’n tla kan ruat men thei. (Formal Pastoral Visit) Tlawnkel te cu kum-1 ah vei-2/3 te a va si hmanah Sacramentu pek ding a um ah cun tulai Motorcycle san ah ani khat cu rello, nazi-1/2/3 sung, lole a tambik nihrek talih thlen theihlo mi khua a um nawn lo; hrekkhat Parish tla cu ni-1 sungih hrawh thluh theih an si. Curuangah thlatin khal thlen a theih nan kan tumlo le kan zuamlo thu men a si ti’n ka ruahnak a si.  Khatlam ah cun mipi hrang, ahlei ce in naute le anu hrang kan ruah ruangah si, an har sa tuk pang ding tin tla kan ti men thei.  Kei ka hmuhdaan cun vei-1/2 cu hruaitu pawl hin kanmah har tuar paihlo thawn kan mipi kan dimdirh/duat tuk vek tla a bang maw ka ti theu.  Thazaang suah tul caan maw, sum le pai thawh/hlu ding tul caan tivek ah kan ti theidaan ding lamzin hawl le ruat hmaisa lo in ‘Aaaa...kan mipi dinhmun in a cangthei lo ding, an ti theilo ding’ ti zawng khin  kan mipi rinlo tukin kan um phah theu hmang maw ka ti.  Vei-1ah naute suahhnu ni-7 sungah arang theitawk in  Baptism pek ding thu ka rel pi dah mi Sister-1 in, “nau hring pek nupi cu an derthawm tuk, nat ngah tla a ol te; Taluk daan vek tla cun maw, thla-3 sung khui hman vak lo ding an ti si, cuvek in Siangbawi-aanaa hmang tum hlah” i rak ti dah.  Kei khal le sun duhlo ah dimdirh/duat awk tuk ah cun kan ze deuhdeuh thei si, Taluk Kenbo R-125 hman khi Kawlrawn ih nuhmei nui hman ringring men mi a si ah cun Laitlang ah hman a theih lok lo an ti; cet hman in duat tuk cun an derthawm sawn an ti si maw ka ti dah.

            Ti duhmi sawn cu mi hmuahhmuah hrangih a cang thei thluh dingmi thil a um lo; a cang thei dingmi tal ah zuam kan tul tinak asi. Sullam nei le thiltha rori zianghman rel lo ih kan um le kanmai sunnak a si; aduhsan/asullam kan theih ngah tikah in luat tertu a si ding. Calthawng Parish ka um laiah hi thu hi Zarhpi niah ka rak sim dah.  Cuihni zaan lamah a khawmlo tu papi-1 in atute, naute suakpek nikim, Thluasuah pek thlacamnak tuah ding i ra sawm ih Baptism pek ding teh ziangtin nan ruat ka ti tikah “a cang thei hrihlo ding a bang, neh-hnu na rem caancaan ah si leh men seh la” ti’n i let ih ka rak Amen ve.  Inn a tlen sal hnu a innsang pawl a va sim tikah Baptism lak cih ding na ti lo maw, va sim sal aw an ti ih baang helhel in a ra thleng sal.  “Boipaw, kemaih thu theithiamlo man ah ka Innsang pawlin in kawk ciammam ih ka ra kir sal.  Thaizing ah Baptism lak ding Biakinn kan thleng thei ding in ti” tiah in ra sim sal.  An Inn hi Biakinn thawn punghman fehin minit 30/40 feh thluk a si.  Zumnak ih kan thanso nak dingin kan tuah hrihlo mi, tuah tulmi pawl tuah thei daan ding lamzin hawl tlang uh si.