Ziangahso kan thlacammi vekin kan ngah lo?

Ziang ah so kan thlacam mi vekin kan ngah lo?

Sim tu - Rev. Fr. Joseph Ro Nei Thang

          Bawi Khrih ah duhdawt zetmi nu le pa, u le nau pawl, “kan Bawipa Jesuh Khrih ih zaangfahnak veel, Pa Pathian ih duhdawtnak le Thlarau Thianghlim ih pumkhat sinak pawl cu nanmah thawn um hram seh” tiah cibai ka run lo buk hai. Tuihni cu 2020, October thla ni 8, Tlawngkai nilini asi. Tuihni ih kan siar dingmi Pathian ih ttongkam pawl cu Galati 3:1-5 tiang le Luka 11:5-13 tiang pawl tla ansi ding. Tuihni ih kan ruah khawm dingmi cu “ziangahso kan thlacammi vekin kan ngah lo?” ti thu asi pei. 

          Tuihni kan siarmi thuthang ttha sungah Bawi Jesuh in “dil uhla nan ngah ding, hawl uhla nan tong ding, king uhla nan hrangah sangka on sak nan si ding. A diltu poh in an ngah asi, a hawltu poh in an tongih sangka a kingtu poh hi on sak asi” tiah in zirh. Asinain ziangahso a cancan ah kan dil rero nain kan ngahlo, kan hawl rero nain kan tonglo, sangka kan king rero nain in on sak si lo, ziangahso? Ziangruangahso kan thlacammi vekin kan ngah lo? Ruah ding a um ngaingai.

          Vatican II council in thla kan cam tikah siseh, Missa ah kan khawm tikah siseh,    

1> Caan kim tein kan va tel ttul asi tiah in zirh.

          Missa ah kan khawm tikah tikcu caan kimtein khawm ding kan si asi. Puithiam ih thusim ka ngai duhlo, thuthannak ngai duhlo ruangah a leng va suak sung tivek, sermon ttheh le lawng khawmnak ah va  tel ti vek pawl kan si le cun kan thlacamnak vekin kan ngahlo nak asi. A cancan ahcun tlai ah kan thlengih tuan ah kan va kir sal; puithiam ih thluasuah pekmi hman kan hngak man nawnlo ahcun caan kimtein kan khawmlo tinak asiih kan dilmi thluasuah hi kan ngahlonak asi. Mirang ttong in “full participation” tiah kawhmi asi.

2> Thintha tho zetin khawmnak ah tel ding kan si asi.

          Thintha tho zetin kan khawm lo ruangah kan thlacammi kan ngahlonak asi. Hla saknak khalah siseh, thlacamnak khalah siseh, puithiam ih suhmi pawl sawn sal tik khalah siseh, thintha tho zetin tel ding kan si asi. A cancan kan aw a suaklo, kan tha a ze, ihhmu phah in kan sawn timi pawl cu kan biakmi Pathian kha ziang kan siarlonak ah a cang asi. Khawmnak ah thatho zetin kan tel theilo tikah kan thlacamnak vekin kan co theilo asi. Mirang ttong in “active participation” tiah kawhmi asi.

3> Thinlung tak tein khawm ding kan si asi.

          Khawmnak a thok ihsin a cem-net tiangin kan thlacamnak ah siseh, Bible siarnak ah siseh, sermon nak ah siseh, puithiam ih sumnak a tuahnak ih thlacamnak a ttongfang pawl siseh, puithiam ih suhmi kan sawnnak pawl siseh, kan hla saknak pawl siseh, a sullam kha ttha tein ruat ding kan si asi. Himi caan hi a harbik caan asi. Thinlung vakvai lo tein tel ding kan si asi. Curuangah Missa tuah hlan te ah puithiam in “nan thinlung khaisang uhlaw” in ti ih kannih in “kan thinlung in Bawipa ih thu kan ruat asi” tiah kan sawn. A ngaingai ahcun “kan thinlung pawl khi Bawipa hnenah kan khaisang zo asi”, “Bawipa umnak ah kan thinlung ruahnak hmuahhmuah kan thlengter zo” tinak asi. A vakvaimi kan thinlung pawl cu a tu ah Bawipa umnak biakttheng parah thlengter sal ding kan si, hi sumnak ah run umter sal ding kan si asi. Cutin cu Bawipa thawn pumkhat ah kan cang taktak ding asi. Kan thinlung taktak in Missa sumnak ah kan tel theilo tikah kan thlacammi vekin kan ngahlonak asi. Mirang ttong in “conscious participation” tiah kawhmi asi. 

          Cuhlei-ah Bible in ziangtinso in zirh lai? Thla kan cam tikah sualsirnak tello, sual borhhlawh thawn thla kan cam ruangah kan thlacammi vekin kan ngahlonak asi. Bible in sual sirnak thawn thla kan cam asi le kan ngah ding thu in zirh asi. 2Sansiarnak 7:14 “Ka hmin kawhmi ka minung pawlin ka hnenah lungsir in thla an camih ka mithmai an hawlih an thil tthalo tuahnak ihsin an kirsal asi ahcun van ihsin an thlacamnak ka thei dingih an sualnak pawl ka ngaidam ding, cun an ram cu ka damter sal ding” tiah kan hmu thei.

          Pathian thupek kan thlunlo ruangah kan thlacammi vekin kan ngahlo asi. Pathian ih thupekmi kan buarter ruangah miborhhlawh ah kan cang. Sualnak ihsin kan thianghlim ahcun miding kan cang ding. Miding ih thlacammi cu hmual a nei zet. 1Jn 3:22 “Kannih cu kan dilmi poh kan ngah, ziangahtile a thupekmi kan thlunih a lungawimi kan tuah ruangah asi” tiah kan hmu thei. Bawipa lungawiter tu kan si ahcun miding kan si dingih kan thlacamnak tla hmual a nei asi. James 5:16 ah “Miding ih thlacamnak cu a cak zetih hmual a nei asi” tiah Bible nih in zirh asi. 

          Catbanglo in thla kan camlo ruangah kan thlacammi vekin kan ngahlonak asi. Tuihni kan siarmi thuthang ttha sungah catbanglo in thlacamnak kan nei a ttul zia cu Bawi Jesuh in tahtthimnak thawn in zirh.  Luka 11:7-8 ah mikhual hrangah zan tlaipi ah a rualpa hnenah a va fehih sang hlom hi ningzak lo tein a dil rero ahcun a netnak ahcun a rualpi asi ruangah tho in a pek ding tiah Jesuh Khrih nih in sim asi. Jesuh Khrih hi a nauhakte lai ah a nu le a pa in Jerusalem biakinnpi ah thianhlimnak hrangih thawinak an pek. Naute tla Pathian hnenah an aap tikah cumi biakinn ah thlacam ringringtu Fanuel ih fanu Anna timi nunau prophet a um. Amah cu kum 7 lawng pasal a nei ih a tu ah 84 a rak si zo. Nitin in biakinn ah a um ih a sun a zan in Pathian a biakih rawl ulhin thla a cam ringringtu asi. Cumi lai fangah a ra thleng ve ih Pathian a thangtthat. Anna ih thlacamnak cu kum 50 lenglo, Golden Jubilee hmanah tuah thei zo asi. Cutin a thlacamnak thawngin naute Jesuh cu a tong ngah asi. Bawi Jesuh tong ngah timi cu thluasuah tumbik a rak si. Mi tampi ih hngakhlap zetmi kha a tong ngah asi. St Monica tla kum tampi thla a camnak thawngin a fapa Augustine siseh, a pasal siseh Pathian betu ah an cang asi. Catbanglo in thlacamnak cu a ttul ngaingai asi. 

          Cun thla kan cam tikah Bawipa Jesuh Khrih ih hmin in thla kan cam a ttul asi. Bawi Jesuh in “Ka Pa ih sunlawinak cu Fapa sung ihsin a langnak dingah ka hmin in nan dilmi hmuahhmuah cu ka lo tuah sak ding asi” tiah Jn 14:13 ah in zirh asi.

          A zaten a thiamthu Pathian, Pa le Fapa le Thiang Thlrau in nanmah cu lo thluasuah hram seh. Amen.