“Pathian ih uknak ram”

“Pathian ih uknak ram cu amah Bawi Jesuh rori kha asi”

November 14, 2019 – Nili ni

Bawi Khrih ah duhdawt zetmi nu le pa, u le nau pawl, “Bawipa cu nanmah thawn um sehlaw” tiah cibai ka run lo buk hai. Tuihni cu 2019 kum November ni 14, Tlawngkai nilini asi. Kan siar dingmi Bible pawl cu Wisdom timi Fimnak 7: 22- 8:1 tiang asi. Thuthang ttha ahcun Luka 17:20-25 tiang asiih a tlangpi thu in cun “Pathian ih uknak ram” tiah asiih tuihni ah cumi “Pathian ih uknak ram” timi thuhla kha ruat khawm tlang dingah ka run lo sawm duh.

Bawi Jesuh in a dungthluntu pawl kha thlacamnak a zirh tikah “Vancung ih a ummi kan Pa, Na hmin rak thiang sehlaw; Na uknak ram thleng sehlaw; Vancung ih na duhnak a kim bangtuk in hi leitlun khalah run kimter aw” tiah a zirh hai asi. Pathian ih uknak ram kha hi leitlun minung pawl umnak ah rak thleng ve dingah Bawipa Jesuh in a beisei ih a thlacamnak ah tla a zirh asi.

Tuihni kan siarmi Thuthang ttha sungah “Pathian ih uknak ram cu hinah a um, khinah a um ti theih asilo ih kanmah lakah a um asi” tiah Bawi Jesuh in Luka 17: 21 ah in sim asi. Ti duhnak cu “Pathian ih uknak ram cu amah Bawi Jesuh rori kha asi” tiah St Origen nih asim. Cun St Origen thotho in “Pathian ih uknak ram cu amah Pathian ih duhdawtnak le Christian thuzirhnak vekin a nungcangtu Christian thuthluntu pawlih thinlung le nunnak ah asi” tiah ati asi. Cule St Origen nih a zirhih St Eusebius in cun “Pathian ih uknak ram timi cu thuthluntu pawl thawn kommi Kohhran asi” tiah a phuang asi. “Thuthluntu” le “thu zumtu” ti khi a dang deuh asi. Mirang ttong in cun “faithful” timi le “believer” timi asi. “Zumtu” timi cu “believer” asiih “faithful” timi cu “kan zummi kha a thluntu” tiah asi. A thuk sawnmi asi. Catholic Kohhran cu “thuthluntu” asiih Protestant pawl cu “zumtu” ansi tiah a tawi zongin ti thei asi. 

Catholic Kohhran ih tayawin thuzirhnak Dominus Jesus (Bung 5) ah “Pathian ih uknak ram ihsin Jesuh Khrih siseh, a Kohhran siseh tthen a theihlo asi; ziangahtile cutin tthennak a um pang asile cumi cu Pathian ih uknak ram asi thei nawnlo” tiah in zirh asi.

Pathian ih uknak ram cu vancung ram asi tiah tla an let ttheu ih “thlarau pawlin Pathian kha serhsiamtu asi tiah siseh, Pa asi tiah siseh a kumkhua in an thangtthatnak hmun, an sunlawinak hmun, vancungmi le mithianghlim pawlih umnak hmun, sualnak, thihnak, khawthimnak, ttahnak, aihramnak, seherhnak, mithli tlaknak, rilrawngnak le tihalnak a umlonak hmun asi. Ziangzongza tthatnak hmuahhmuah a famkimnak hmun asi. Cun “Pathian in uknak ram” cu “Vancung uknak ram” tiah tla kawh asi ttheu.

Bawi Jesuh in “Pathian ih umnak ram cu nan lakah a um asi” a ti tikah kanmah a kohhran member pawlin a famkimmi duhdawtnak, remnak le mizaangfahnak, tangdornak le thinneemnak pawl kan nei tikah Pathian ih uknak ram cu kan lakah a umnak kha a lang ding, hmu thei asi ding asi. Cumi cu uusaa pekin hmaisa hawl ding kan si asi. “Pathian ih uknak ram le a felnak cu hawl hmaisa uhla a dang hmuahhmuah cu a lo pe bet ding asi” tiah Bawi Jesuh in Mt 6:33 ah in zirh asi. Kan hawlmi Pathian ih uknak ram cu a thianghlimbik hmun asi ruangah sualnak le borhhlawhnak thawn kan co theilo asi. Curangah sualsirnak kan nei ringring a ttul. Mk 1:15 “Pathian ih uknak caan a thleng zo, nan sualnak sir uhla thuthang ttha kha va zum uh” tiah Bawi Jesuh nih in zirh asi. Cun Pathian ih uknak ram cu uusaa pekin kan hawl tikah kan ton theinak hmun cu “in le ei ah asilo; cuhnak in Thlarau Thianghlim ih pekmi dingnak, dainak le lungawinak ah asi sawn asi” tiah Paul in Rome 14:17 ah thu in zirh asi. Thlarau lam ah dingfelnak, daihnak le lungawinak kan nei ringring ahcun Pathian ih uknak ram kan co thei dingih hi leitlun kan nun sungih kan seherh ringring mi ti le rawl cu a khop cia in kan co ding asi. 

Fapa Pathian, Jesuh Khrih in nang le kei cu thihnak thinak a tuarih thihnak ihsin a tho sal thawngin a uknak ram sungah kumkhua nunnak cu in hlawm asi. Colose 1:13 ah “Amah in kanmah in uktu khawthimnak huham sung ihsin in run suakih A Fapa ih uknak ram sungah in luhpi zo” tiah Paul nih in zirh asi. Jesuh Khrih kan zumih tipilnak kan ngah tikah Pathian ih uknak cu kan nunnak ah a nung thok asi. Jesuh Khrih in “thungaite in ka lo sim; zokhal hrin sal asilo ahcun Pathian ih uknak ram a hmu thei lo ding” tiah John 3:3 ah in zirh..

Pathian ih uknak ram cu hi leitlun kan nun sungah nitin le hmuntin ah kan tonmi thinglamtah kan ti ttheumi harsatnak, beidongnak, vansanglamnak, riahsia ningnannak, thleidan tuarnak thawn kan pan a ttul asi. Mt 19:24 ah “Kalauk pakhat tthim hnakua sungih luh hnakin milian pakhat Pathian uknak ram sungih luh a har sawn asi” tiah Pathian ih uknak ram co ding a harzia hi Bawi Jesuh Khrih nih in zirh asi.

Hi leitlun ah harsatnak, buaithlaknak, vaivuan vansanglamnak, thinphannak a phunphun kan tongih hnangamnak kan nei thei nawnlo caanah Bawi Jesuh in “Maw tuurun tete tla, nan thinphang hlah uh; ziangahtile nan hnenah uknak ram cu nan Pa nih lungawi zetin a lo pek zo asi” tiah Luka 12:32 ah thazaang in pek asi.

Zantintein mah le mah aapnak thla kan cam tikah “Maw Bawipa, ka nunnak le ka thlarau cu na kut thianghlim sungah ka lo hlan asi. Na uknak ram sungah kei tla I hngilh hram hlah aw” tiah thla cam ringring uhsi.

Hi ca a siartu nan zateih parah Bawipa in a uknak ram sungah thlen tlaktu kan si theinak dingah lo thluasuah hram seh.