“Pathian ih zaangfahnak a tum zia”

Thursday, August 13, 2020

Homily for Thursday (13/8/2020)

Bawi Khrih ah duhdawt zetmi nu le pa, u le nau pawl, “Kan Bawipa Jesuh Khrih ih zaangfahnak veel, Pa Pathian ih duhdawtnak le Thlarau Thianghlim ih pumkhat sinak cu nanmah thawn um hram seh” tiah cibai ka run lo buk hai. Tuihni cu 2020, August tla ni 13, Tlawngkai nilini asi. Cun St Pontian le St Hippolytus te ih puaini asi. St Pontian cu Pope pakhat asiih St Hippolytus cu biaknak ruangah hremnak tuartu martyr pakhat asi. Tuihni ih kan siar dingmi Pathian ih ttongkam pawl tla cu prophet Ezekiel 12:1-12 tiang, cun Mt 18:21 ihsin 19:1 tiang pawl tla ansi pei. Kan ruah khaw dingmi cu “Pathian ih zaangfahnak a tum zia” timi thu asi pei.

Tuihni ih kan siarmi Mt 18:21-35 sung ihsin kan hmu theimi cu sual ngaidamnak thu asi. Sual ngaidamnak cu ziang ruangah asi tiah cun zaangfahnak le duhdawt nak ruangah asi. Peter cu Jesuh hnenah a va feh ih “Bawipa ka unau pakhatkhat ka parah a sual ahcun voi ziangzat tiangso ka ngaidam ding? Voi sarih tiang maw?” tiah a sut. Jesuh in “si hlah e, voi sarih tiang lawng asilo; voi sawmsarih ih let sarih tiang na ngaidam pei” tiah a let. Peter in voi sarih cu a tawk pam ko ding tiah a ruat nain Bawipa Jesuh incun a tawk hrih lo. Ngaidamnak cu a tawk zo tiah umlo in nei ringring dingmi asi.

Jesuh Khrih in Peter hnenah tatthimnak thawn ngaidamnak thu cu hitin a zirh bet asi. Siangpahrang pakhat in a hnen-um pawlih hnattuan daan pawl kha a zingzoi vivo ih hnen-um pakhat in siangpahrang hnenah sam ding talent tangka 10,000 a neimipa kha a hmu. A cuih hnen-um pa cu sam ding tangka a neilo ruangah a bokih “I zaangfah awla i hngak hrih ko hram aw. Ka lo kuan sal ttheh ko ding” tiah a dil ciamco asi. Siangpahrang cun a zaangfah ih a kuan dingmi a leiba cu a olh ih a thlah. Asinain a cu pa cu a rualpa hnenah a va feh ih denarii tangka 100 a baktu a rualpi hnenah zaangfah zawnruahnak zianghman neilo in a hngawng a rekih “I bakmi tangka hmuahhmuah a tu rori ah i kuan ttheh aw” tiah a ti. A cuih denarii 100 baktu a rualpi pa in tla a bokih “I zaangfah awla i hngak hrih ko hram aw. Ka lo kuan sal ttheh ko ding” tiah zaangfahnak a dil ciamco. Asinain a ngaidam duhlo ih thawnginn ah a thlak.

Bawi Khrih ah duhdawtmi u le nau pawl, Pathian ih zaangfahnak a tum zia cu ruat cio uhsi. Pathian cu siangpahrang asi. Siangpahrang in a hnenah talent 10,000 a bakmi cu a zaangfahih a olh. Talent 10,000 cu British sterling pound 2,400,000 zat asi. Tuihni sum-thleng rate ahcun British sterling pound 1 cu Kawlram tangka 1782 kyat asi. Curuangah Talent 10,000 cu 4,276,800,000 (tan thawng 4, za hnih, sawm 76 le ting 8) kyats asi. Cuzat liangluang cu siangpahrang in a olh. Pathian in kan leibak mi kha a zaangfahnak tumpi thawn in olh sak zo. Milai ih zaangfahnak kan zoh hrih pei. A cuih sal cu a va fehih a hawipi ih bakmi denarii 100 te parah zaangfahnak neilo in a cupa cu thawng ah a va thlak. Denarii 100 cu British sterling pound 5 tluk asi. Tuihni sum-thleng rate thawn kan ttuat ahcun Denarii 100 cu kawlram tangka 8,910 kyats asi. Cuzat te lawng a bakmi parah zaangfah zawnruah nak neilo in a hawipi pa cu thawng ah a vun thlak. Cumi cu milai pawlih neihmi zaangfahnak asi. Asinain serhsiamtu Pathian ih zaangfahnak cu siar cawklo, rel cawklo, tahtthim theilo in a tum asi. Jesuh Khrih ih in zirhmi cu tahtthimnak thawn asi ih Pathian ih zaangfahnak cu talent 10,000 atiih milai ih kan neimi zaangfahnak cu denarii 100 te lawng asi. Kawlram tangka thawn kan ttuat ahcun Pathian in milai parih in zaangfahnak cu tan thawng 4, za hnih, sawm 76 le ting 8 kyats asiih milai le milai parih kan neimi zaangfahnak cu 8910 kyats asi. 8910 kyats hmanah olh duhlo in kan um lai ttheu. Milai kan sinak ah a caancaan ahcun tun cu “ka lo ngaidam, neta ahcun ka lo ngaidam nawnlo ding” tiah kan ti ttheu. Asinan Pathian in cun ngaidamlomi sualnak tiah a nei dahlo, kanmah lam ihsin sir awknak thinlung taktak kan nei a ttul asi. Fapa nauta cu zaangfahnak thawn a khahmi a pa hnen ihsin a tlan. A pa ih pekmi tangka hmuahhmuah a theh vorh ttheh hnu ah a lung a fim salih a pa ih zaangfah zawnruahnak pawl a vun mang salih a pa hnenah kir sal dingin sungphyatnak thinlung thawn a pa kha a pan sal asi. A pa in lungawi zetin a hmuak, a hngam, a hlotermi kedan, sui zunghruk le angkifual pawl a pek salih puai tla a tuah sak lai. Pathian ih zaangfahnak cu ziangtluk in so a tum.

Duhdawtmi nu le pa, u le nau pawl, Jesuh Khrih in Pathian nih in zaangfahnak thu in simih kannih tla in pakhat le pakhat parah zaangfahnak nei ve dingin thu in zirh asi. Milai pakhat le pakhat parih zaangfahnak cu a fate lawng asi. Cumi hmanah famkim zetin kan nei thei hrihlo hi a poi zet asi.

U le nau pawl, Rom 2:4 ah “Pathian ih zaangfahnak cu nan sualsirnak a lo hruai asi” tiah kan hmu thei. Catechism of Catholic Church timi “Catholic Kohhran ih Pathian thuzirnak ca-uk” ah “Pathian ih zaangfahnak a tumbik cu kan sualnak pawl in thlah saknak asi” tiah in zirh asi. Tuihni kan siarmi Mt 18:35 ah Jesuh in “Zokhal nan unau kha nan thinlung taktak in nan ngaidamlo asi ahcun vancung ih a ummi ka pa in cuih hnen-umpa bangtukin a lo tuahve ding asi” tiah kan hmu thei. Siangpahrang in khami zawnruahnak a neilo mi pa kha ziangtinso a tuah? “A leiba a kuan ttheh hlanlo thawng ah a thlak asi” tiah Mt 18:34 ah kan hmu. Zaangfahnak le sual ngaidamnakmm pawl cu khat le khat an ttuai aw ringring mi ansi. A caancaan ahcun sualnak cu leibak thawn a bang aw in tla kan hmu thei ding asi. Kan sualnak hmuahhmuah in thlah saktu timi cu kan leibak hmuahhmuah in kuan saktu tiah Bible dangah kan hmu thei asi. Bawipa ih thlacam zirhnak sungah “kan parih midangih sualnak pawl kan ngaidam vekin kan sualnak pawl tla in ngaidam ve aw timi kha kan parih midang in sam dingmi leibak cu kan olh sak vekin kan leibak pawl tla in olh sak ve aw” tiah kan hmu thei ding asi. Mi parah zaangfahnak kan nei ahcun an sualnak pawl tla kan ngaidam sak ve ding asi. Sual ngaidamnak kan nei thei ringring ahcun kan sualnak pawl tla Bawipa nih in thlah sak ve ding asi. Cutin cu mithianghlim kan cang rori ding asi. Curuangah Mt 5:7 ah “Mi zaangfah thiamtu pawl cu mithluasuak ansi; ziangahtile Pathian in anmah a zaangfah ve ding” tiah in zirh asi. Thutthennak ni ah Pathian in kan nun dam lai ih midang parih duhdawtnak le zaangfahnak kan nei le neilo parah thu in tthen ding asi tiah Mt 25:31-46 ah in zirh asi. James in zumtu Khristian pawl ca a kuat tikah “Mi hnen ih zaangfahnak a neilomi cu Pathian in a thu a tthen tikah a parah zaanfahnak a nei ve lo ding” tiah James 2:13 ah in zirh asi. Paul in tla “zaangfah zawnruahnak, duhdawtnak, thinnemnak le tangdornak pawl cu hnipuan vekin hruk ringring uh” tiah Kolosea 3:12 ah in zirh asi.