Mifim Pathum Puai (Ephiphany)

“Pathian ih mi a run theinak cu leitlun minung hmuahhmuah in an hmu, an thei ih amah Pathian hmai ah an bok ih upatnak pekin an biak cio nak dingah asi.” 

Isaiah 60:1-6

Ps 72:1-2, 7-8, 10-11, 12-13

R/ Maw Bawipa, miphun hmuahhmuah in nangmah lo biak cio haiseh.

Efesa 3:2-3, 5-6

Mt 2:1-12

            Bawi Khrih ah duhdawt zetmi Pathian ih minung pawl, kan Bawipa Naute Jesuh ih hmin in cibai ka run lo buk. Tuihni cu Catholic Kohhran in “mifim pathum pawlih puai” kan tuah asi. Himi puai cu mirang ttong “Epiphany” tiah kawh asi ih a sullam cu “phuannak, hmuhnak” tiah let theih asi. Tuihni ih kan siar dingmi Bible pawl tla cu Isaiah 60:1-6, Efesa 3:2-3, 5-6. Cun Gospel sungah cun Mt 2:1-12 tiang pawl tla ansi pei. 

            Christmas zanah Pathian in a duhdawtnak cu Isreal ramih tuukhaal pawl hnenah a langter asi. Arsi zoh thiam Mifim pathum pawl cu Gentile miphun pawl ai-awhtu ansi ih “Pathian ih mi a run theinak cu leitlun minung hmuahhmuah in an hmu, an thei ih amah Pathian hmai ah an bok ih upatnak pekin an biak cio nak dingah asi.” 

            Himi mifim pawl cu lam hla pi ihsin ratmi, arsi zoh thiamtu mifim pawl ansi. Cule, arsi zoh lawng si lo in hmailam caan ih thu cang lai ding tla sim thiamtu le sim sungtu pawl ansi. Himi mifim pathum pawl cu (1) CASPAR asi ih amah cu mino te asiih khahmul tla a neilo, asinan a hmel cu mithmai sia ringring in um thei ttheutu asi. Amah in Naute Jesuh hrangah “lawban rimhmui” a keng asi. (2) MELCHIOR asi ih lupar sam rang, ttuak partu asi, cule khahmul saupi a nei. Amah in Naute Jesuh hrangah “sui laksawng” a keng asi.  (3) BALTHASAR asi ih midum asiih khahmul tawi neitu asi. Amah in Naute Jesuh hrangah “myrah yehmui” a keng ve. An pathum in khua khatmi tla ansi lo ih arsi zoh phahin lamzin ah an tong aw tlangmi an si.

            Himi pawl cu Gentile mi pawl ansi ko nain thil umdan zohin hi thil pawl serh siamtu Pathian ttihzahtu ansi. Kannih cu Pathian a zumtu le a biaktu kan si zo nain a cancan ahcun Pathian ttihzah thiam lo in kanmahih duhnak sawnah kan thinlung kan bun ttheu. Cumi tla cu thil ttha asi lo. Pathian hmai ah mifim, mi-aa, milian, mifarah, misual-midik, mi mawi, mi hmelsia tiah thlaihdannak a um lo. Kan bang aw thluh asi. Amah hmai ah bangrep ten khulbil in Amah biak ding kan si ttheh. Bawipa cu ttihzah ringring ding kan si, ziangahtile kannih cu A minung kan sisi.

            Himi mifim pathum pawlin Bawipa umnak hmunah lam hla zetin an ra ih Bawipa cu an biak asi. Ram le khua, fing le tlang, mual le tiva pawl kaanin an ra asi. Khuasik le khua dai tla ruat nawn lo in Siangpahrang thar Naute biak duh tukah an ratnak asi. Herod bawipa ih ral tla ruat man nawnlo in an ra asi. Herod bawipa tla ral ttha em em in an va tongih “lei le van uktu Siangpahrang thar Naute cu khui ahso a um?” tiah an zingzoi. “Kannih teh anmah vekin zuamnak kan nei maw? Bawipa biak dingah lam hla pi ihsin kan ra dah maw?  Bawipa hrangah laksawng kan keng ttheu maw? Bawipa biak dingah ral tthatnak na nei maw? Na nupi/ pasal kha Kohhran dang asi le teh nangmah in ral ttha em em in Bawipa cu na biak ttheu maw? Biak dingah teh Kohhran dang asimi na innsangpi cu na hruai thei maw? Midang in Jesuh Khrih ih pumtthen asimi Catholic Kohhranpi kha an dodal tikah daiten na um men maw?” tiah ruat sal uhsi.

            Herod vekin thinlung siava neinak hmunah Pathian siseh, Pathian ai-awhtu arsi siseh, Pathian ai-awhtu a dang thilri siseh an um thei lo. Sualnak kut sungah kan um caanah siseh, kan thinlung a siava caanah siseh, nitin tein thla kan cam, Mass ah kan khawm ringring ko nain kan thinlung sungah le kan tuahnak tinkip ah Pathian duhlo mi sualnak a phunphun kan tuah thotho khalah siseh kan sungah Pathian a um theilo. 

            Bawi Khrih ah duhdawtmi u le nau pawl, tuihni kan siarmi Bible a voikhatnak kha ruat salin thazaang la dingah ka run lo sawm hai. 

• Isaiah 60:1 ah “Mawi Jerusalem, tho awla ni bangin tleu thlang aw. Bawipa ih sunlawinak cu na parah ni bangin a tlang zo asi”. Pathian in khuahlan lai ah Jerusalem kha a tho ter vekin RVA a ngaitu nang le kei tla, tho thlang aw, zaangzel nawn hlah aw, ngawl nawn hlah aw tiah Pathian nih in tthang ve asi. Far Men Par sakmi hla sungah “Lai mino hung tthang hung tthang law, ttuan ding a tam si, ttuan tu an um lo” tiah asi. Khua a dai tuk e, thaw sa tuk e tiah tho paihlo in, khawm paihlo in, Bawipa hrangah ttuan paihlo in maw kan um men hrih ding? Tho thlang uhsi. Bawipa ih tleunak in a lo tlet zo. Um men nawn hlah aw u le nau. 
• Isaiah 60:3 ah “Miphun hmuah hmuah in na tleunak an pan dingih Siangpahrang pawlin na nisuah thar cu an fuk ding” tiah in forh asi. Ziangtluk in so a sunglawi ih a thupi. Midang pawlin na tleunak asimi na duhdawtnak, na ziaza tthatnak, Pathian lamih na zuamnak pawl, mithusia reltu silo in ngaidamtu na sinak kha an hmu zo maw? An lo hmu ih an lo pan zo maw? Hrokhrawl depde in, huatsuak emem in kan um rero ahcun ziangtin so midang pawlin in rak pan thei ding? Duhnungza rem zetin um ding hnakin hau aw ringring kan si hnuaihni ahcun ziangtinso midang pawlin in ra pan ngam ding, ziangtinso kan parah Pathian an hmu thei ding? 
• Isaiah 60:4 ah “Na kiangkap thlir awla zoh aw” tiah in forh lala. Kan kiangkap ah ziangso a cang rero. Mah le mah tla kan cekfel sal ding, zoh sal ding; mahih innsungsang tla zoh sal ding; mahih veng le hnen, khua le ram pawl tla zoh sal ding kan ttul asi. Ziangso kan ttul, ziangso kan bang ti kha ruat sal ding, cekfel sal ding kan ttul asi. Mifim pathum pawlin kiangkap an thlir ih arsi phundang a hmu kha an thei thiam asi, Arsi hruainak ah an thlun asi. Kannih tla arsi vekin miziaza ttha tu pawlih honak le hruainak ah thlun ve uhsi, an thusimmi tla ttha le fel tak tein ngai cio uhsi. 

            *Mifim pathum in Jesuh Khrih an ton hnu ah lamzin dangin an ram ah lungawi thinnuam zetin an tlung sal asi. Kannih tla Missa raithawinak ihsin mahih inn ah nuncan ziaza tthatnak thawn lungawi aipuang zetin va ttin theu uhsi. 

            Naute Jesuh in mifim pathum pawl thluasuahnak a pek vekin nan zate parah Naute Jesuh in a thar in lo thluasuah hram seh. Amen.