Ziang ruangah Thin a Car?

Thincar nat

Innsungsang le harhdamnak lam thawn pehpar in ziang ruangah thin a car ti mi thu

          Thincar ti tikah zuu ruangah tiah kan ruat theu. Hi mi hi a sual lo. Ziangah tile zuu cu thincar nah nak thuhla pawl sungin langhngan bik mi ih a tel ruangah a si.

          Asinain, veikhat hman zuu in dah lo tu pawl khal an thin a car thei. Voikhat khat cu nunau nauhak deuh pawl khal rin lo pin an thi. Ziangah tile thincar ti tikah “ai hi nu cu zuu hman a ini dah lo pi” tiah an sim theu.

          A si ko. Zuu in lo nain thincar dan tampi a um. Cu pawl cu ka run lo sim ding. Hmaisabik ah thincar ti mi cu ziangvek a si ti ka rung sim hmaisa ding.

          A ngaingai ah cu thin ti mi cu ziangziang khal a tuar tu sunglam thilri a si. Cell pawl a siat khal le a mah ten a rem tha aw thei sal. Taksa sungih tur pawl khal a hrial sak. Curuangah mai thin tan in midang pawl hlu a ngah. Hlu ih caan a rei le a khat thei sal.

          Thincar ti mi cu thin kha tu le tu naa dingih tuah ruangah a si. Rem sal hman ngah nawn lo tiang in a siatsuah. Hi mi a can tikah thin cu a siat ih hmasii pawl ah a cang.

          Hmasii pawl thawn thinlung in ziang ti kawng zawng khal in a hnatuan a tuan thei nawn lo. Curuangah thincar ti mi a can nak a si. A car mi thinlung cu a hak ih a com theh.

          Curuangah ahara pawl a tel mi thi pawl ah thihri pawl in a kir mi in thin kha a kir sal thei nawn lo. Thin a car tikah cunt hi pawl cu thihri sungah an kom ih thi a thang.

          Curuangah portal hypertension tiih kawh mi thi thang pawl a tam mi harsatnak a lang ih pumpi le ril tluan ah thihri pawl a phaw. Tahthimnak ah rawl dawlh nak tluan a thlilng ih dola pawl a suak.

Thincar ngah nak thuhla pawl

          Zuu in nak

Zuu in nak a rei deuh deuh ih a tam deuhdeuh cun thin siatsuah nak a tam deuhdeuh si ko. A kum kum ih in tikah le thincar ding  nak khal a tam deuhdeuh. Nunau pawl cu mipa pawl ai in zuu tuar thei nak tha a mal sawn.

Thinthling taksa aihre (B puu, C puu)

          Thinthling B puu, C puu pawl in thin cell pawl a siatsuah ruangah a rei vivo cun thin cu rem a theih nawn lo ih hmasii pawl ah a cang ih thin a car nak a si.

Thin thau ih khuh nak

          Zuu ruangah si lo in thau tuk ruangah siseh, thi sungah thau pawl a tam caan ah siseh, metabolic syndrome ruangah thinlung thau ih khuh nak a cang thei. Hi mi ihsin a rei tikah thin a car thei.

Tandaat pawl hmunkhat ih kom awk nak (haemochromatosis)

          Kawlram ah tandaat tam hnak in tan data mal mi a tam sawn. Ahara kim lo in nunau pawl khal an dan ruangah tandaat daih awk lo nak a cang thei.

          Tandaat tam ti mi cu hi ram ah cun talasimia nat nei tu pawl ah hmuh a theih. Kum reipi thi thun nak ruangah taksa sungah tandaat a kom aw ih thincar lawng si lo in a dang taksa sung thilri pawl khal a siatsuah.

Coppa pawl hmunkhat ih komawknak (Wilson’s disease)

          A cang tuk lem lo mi sungkua nat ih a ra mi nat nak a si ih taksa sungah Coppa pawl in thin, thluak thawn a dang taksa sung thilri pawl ah an kom aw. Thin ah cun thin cell pawl a siatsuah ter thei ruangah thin a car thei.

Tuar thei nak tha in a do thei ruangah thinlung a siatsuah (Autoimmune hepatitis)

          Hi khal hi thil harsa zet mi a si. Tuar thei nak in a siatsuah ih thin tu le tu a do sal. Tu le tu thin a thling le a rei veivo cun thincar tiangin a cang thei.

Hnit thlin nak

          Hnit thlinnak cu lungto a um ah siseh, cun nat hrik a luh ah siseh hnit a thling thei. Hnit a thlin nak in thin tiang a thlen thei. A thok nak ah cun thlin hrawng lawng a thling ding. Asinain, a thling mi tha ten dam ter lo a si le thincar tiangin a cang thei. Curuangah hi mi khal hi ralrin tul zet mi a si.

Siivai le Chemistry thilri pawl

          Siivai pawl ah cun methotrexate tiih kawh mi Cancer sii pawl, isoniazid tiih kawh mi TB sii pawl in thin a siat suah thei. Curuangah hi sii pawl pek hlan ah thin in tha ten hna a tuan maw tiah a cek.

          Inn ih hman mi sii cu parasitamol a um ko. Asinain, mi menmen pawl ah cu zianghman a cang lo. A hlan ihsin a tha o ah cun ralrin a tul.

          A dang pakhat cu Aflatoxin tiih kawh mi a mawr mi pawl a si. A mawr mi hnakphek pawl, bee pawl, vainiim pawl ah hmuh a theih. Cu lo dang pawl ah khal a mawr mi kan kiang kap ah kan hmu thei ko. Curuangah Kawlram ah hnakphek ei lo le bee ei lo tu hi mal te hrawng lawng  a um awk ruangah tih a nung nasa. Curuang ah a mawr mi a um le um lo kan ei mi tinkim hi tha ten hril ih kan ei a tul.

          Thincar cu zu lawng ih cang mi a si lo ti cu kan thei cio ko ding. Cu hman ah a dang a can dan thu pawl a tel hrih lo. Kawlram ah thincarnat hi a mal lo.

          Zuu ruangah le thinthling, taksa aihret ruangah a cang tam bik. A dang thu hla pawl ruangah thincar thei ti thei le cang lo dinah mai ti thei tawk in humhim tlang uh si.

          Curuangah thincar kan ngah lo nak dingah a mawr mi hnakphek, bee, hmuk pawl le a dang kan kiang kap ih um mi a mawr mi pawl ei lo dingah ralring cio uh si.

          Tui ka run sim mi cu Siivai thiam nak lam thawn pehpar ih zoh fel tu Dr. Phyowai Lynn ih sim mi le Dr. Htet Htet Zaw Win ih ngan mi thawn pehpar ih kan run sim mi a si.