Leilungpi Humhual Ding Thu

Happy Earthday (Pope Francis)

Kan umnak leilungpi humhim dingah kan cang vaih khawm a tul

April 22, 2020 (Earth Day) ni ah Pope Francis ih Leitlun hrang thu cah mi

               Tui kum April 22 ni cun America ramah Gaylord Nelson  in leilungpi humhual ding a thupi zia tarlang duh ruangih a rak thok mi Earth Day ni rak hmannak kum 50 a kim thlang a si. Himi ni ah Pope Francis khal in tlawngkai  ni thum (Wednesday) tinte’n a tuah mi General Audience timi mipi thawn tonawknak a neih theu mi caan ah leilungpi humhualnak thawn pehpar in simphuan nak a nei a si.

               Bible ihsin a thok

               Pope Francis cu leilungpi humhual ding a thupi zia a rak tarlang duh ruangah 2015 kum ah “Laudato Si” timi thulu thawn cauk pakhat a rak suah zo bangtukin, tui tum  “Earth Day” a rak thoknak kum 50 kim ni khal ah leilung ihsin sersiam mi kan si zia le lei sung suak thilri pawl in kan nunnak in cawmdawl zia a tarlang bet a si. Semtirnak (Bible) sungih sersiamnak thuhla ih in zirh vek in, kannih cu leilung thawn tuah mi men si lo’n, Pathian ih pek mi nunnak petu thaw nei mi kan si. Curuangah kan luah khawm mi hi leilungpi ah a dang sersiam mi pawl thawn sinak bangrep lo’n milai innsang pakhat dinhmun in kan tlangleng a si tiah Pope Francis in a sim.  

            Culawng si lo in, Pathian hmuihmel kengtu kan si vek in, sersiam mi thil hmuahhmuah hi tha teih hmang dingah le kan milai pi pawl, ahleice in, thazang a derdai bik mi pawl duhdawtnak le zangfahnak thawn bawm dingah forhfialnak a nei bet. Ziangruangah tile, kan biakmi Pathian khal in a Fapa Jesuh Khrih thawngin kan hnenah a duhdawtnak le a zangfahnak a rak lang ter ih kannih khal in cuih nun cawng ding kan si.

               Maih hrang lawng ruahnak

               Maih hrang lawng ruat ih kan duhhamnak ruangah leilungpi humhual ding tuanvo kan tlolh theu. Leilungpi kan bal ter, kan siatsuah ih kan maih nunnak riangri a him nawn lo. Himi thu ah Pope Francis in leitlun huap in siseh, maih ramsung huap in siseh, leilung pi humhual ding a thupi zia minung ruahnak sungah potsuak dingin cangvaihnak a nei tu pawl hmuahhmuah a lawm hai. Cule, “Kan fanau pawl in kanmah in thohsuah tu kan kiangkap kan siatsuah a si ah cun hmailam hrangah ruahsan ding a um lo zia in zirh rero a si” ti’n a sim.

               Sersiamnak Thuthangtha

               Kan tlanlennak hmuandum a simi leilungpi kan zohthat lo ruangah le kan unau pawl kan tuamhlawm awk that lo ruangah leilungpi le kan innhnen pawl lawng si loin, Sersiamtu par tiangah mawhnak nei ah kan cang. Curuangah kan leilungpi hi a thar in kan thlir sal ding a thu pi. Culawng si loin, kan leilungpi le kan milai pi pawl thawn tlaitluang zet ih pawlkomawknak kan neih a tul.

               Leilungpi hi kan saduhthah ih hman dingah kan hawl/finkhawm rero mi thilri pawl retnak ding hmun men a si lo. Zumtu pawl hrangah cun leilungpi cu Sersiamnak Thuthangtha pakhat a si. Ziangruangah tile, leilungpi cu minung nunnak a thok ter ih cuih nunnak cawmdawl nak dingah leilungpi le a sung um hmuahhmuah a sersiam tu Pathian ih kutcak lang ter tu a si. Leilungpi hi kan maih umnak hmun lawng a si lo; Pathian umnak inn khal a si. Curuangah upat tihzah thulhna kan thiam a tul. A thiangmi hmun ih tlangleng rero kan si. Hmun kip ih a um mi minung pawl in an luahmim hmun le ram cio ihsin in zirh mi cu, leilungpi tidam ding cun, kan dudawt le kan upat a tul timi a si.

               Kiangkap humhual dingah lungthlengnak le cangvaihnak

               Kan leilungpi siatsuah tu ral pawl do neh ding cun, kiangkap humhualnak thawn pehpar in lungthlengnak kan neih ding le kan tuan thei mi tuan dingah cangvaihnak kan neih ta a tul tiah Pope Francis cun a sim.

 Leilungpi humhual ding  thawn pehpar in ram uktu pawl hnen ah Pope Francis in a thupi zet mi leitlun huap tonawk khawmnak le rorel khawmnak pahnih hoha dingin a forhfial hai a si. Pakhat cu China ram, Kunming khuapi ah tui kum (2020) October thla sung ah ‘COP15 on Biodiversity in Kunming, China’ timi thulu thawn tuah ding a si ih a dang pakhat cu UK ram, Glasgow khuapi ah tui kum thotho November thla ah ‘COP26 on Climate Change in Glasgow, UK’ timi thulu thawn tuah ding a si.

Hmuntin, ramtin khal ah maih ti thei tawk in cangvaihnak nei cio dingah Pope Francis in a sawm hai, ziangah tile Earth Day timi khal cu hi ti vek ih a rak thok mi pakhat a si.

Add new comment

6 + 8 =