Regensburg khua ih Bawipa thi le sa mangbangza lang nak (1255-1542)

Regensburg khua ih Bawipa thi le sa mangbangza lang nak (1255-1542)
Germany ram, Regensbury khau ah Biakinn pahnih aum. Cumi pahnih in mithianglim Saviour tin phunkhat in an ko. Ziangahtile cumi biakinn an pahnih ah sangreu in thinlung a lak tak mi thuhla pawl an um. Hmaisabikah biakinn kha tlawngkai Nili ni March 25, kum 1255 ah an sak. Cuini ah Dompfarrer timi Puithiam pakhat in minaa pawl hrang ah sangreu keng sak ding in tuanvo a nei. Cui Puithiam cu tiva kaang ding in lilawn vek a simi thingpheng pal ngah in a ke a naal ih a ken mi khuat ih sangreu pawl cu tang ah a tlak.
Hivek ih a can cu kawhhranpi pawl an thinnuam lo zet. Cui hmun ah biakinn sak ding in an lungkim ih thing thawn sak cih ding in an thok. Hitin an tuah nak cu cang sual nak asi konan sangreu kha an upat lo an tihzah lo tin an ruat ruangah an tuah nak asi. Cui biakinn cu kum 1255, March 20 ah an sak theh ih cutawk ih Bishop Albert in cui biakinn cu kum 1255, september 8 ah thluasuah a pek. Cui biakinn kha St. Siviour biakinn tin hmin a pek. Regensburg khua ih mangbangza lang nak cu biakinn ah asi.
Hih biakinn ah hmin langter a duh lo tu puithiam pakhat Missa raithawi nak a tuah rero lai ah a thinlung ah Bawipa Jesu ih thi le sa kha Bawipa Jesu ih thisen le taksa ngaingai a si pei maw tin ring helh nak a nei. Cutin a ringhngelh lai ah biakinn ih thinglamtah tumpi par ih an ret mi Bawipa Jesu ih ruangpumpi kha a nung vek in a hmu ih a vorhlam kut in Puithiam ih a ken mi Bawipa thi le sa an ret nak khuathai kha a hei lak. Siangbawipa kha tihzet in mal te dung a kir ih a sual mi a ruahnak kha Bawipa Jesu hnen ah riah sia zet in ngaithiam dil in thla a cam, cui caan ah khuathai (Chalice) kha puithiam hnen ah a pek sal.
Hih danglam zet mi lang nak kha kawhhran mipi pawl in an thei ih kawhhranpi tampi le a hlat nak ih kawhhran mipi pawl ra in thla an ra cam. A cui thing thawn an sak mi biakinn kha tlakrawh thawn sak thei ding in bawmnak poisa pawl kha tampi pi in an pek. Cumi hnu ah hi biakinn hmin kha St. Saviour tin thleng in an ko. Thinglamtahpar ih Bawipa Jesu a nungsal ngaingai ih Bawipa thi le sa khuat a lak kha zoh in hih hmin in an ko nak asi. Tlakrawh thawn an s ak sal mi biakinn kha kum 1260 kum sungah an sak theh asi. Kum 1267 ah cui biakinn thawn kom in Agastian Puithiam pawl tlawng khal an sak. Kum 1855 ah biakinn kha a rop thlang ih a dang pakhat an sak lala. Leitlun ralpi a voikhat nak ah misual pawl in biakinn kha an siat a si. A pahnih nak St. Saviour biakinn thawn pehpar aw in kum 1476 in thok in a can nak thu cu kum 13 a si mi nauhak pakhat in St. Emmeram biakinn ih ngun thawn tuah mi sangreu ret nat khuathai kha a fir ih khuathai sung ih sangreu kha a lak ih cumi sangreu pawl kha an hmu ih Bishop a pali nak Henry in kawhhran mipi pawl thawn Cathedral biakinn ah an ret. Sangreu an hlon nak hmun ih a um mi kawhhran mipi pawl le kiang kap ih a um mi pawl an ruat khawm ih cui hmun ah biakinn pakhat kha kom aw in an sak hai asi. Hih biakinn khal cu St . Saviour biakinn tin an ko.
Kum 1542 ah biak nak lam a dodal tu Martin Luther a thih hlan ah hi biakinn kha a long ih cawlh nak hmunah a rak hmang. Himi thu thawn pehpar in thei ter duh mi cu Martin Luther cu mifim mi thiam zet a si ih Catholic kawhhran kha a zum zet tu khal a si dah a si. A sinan nettabik ahcun Pope le Cardinal pawl ih zirh mi vek in thlun lo in an sual nak a hawl ih a mah ten dang ten kawhhran kha Lutharan kawhhran tin a din suak. Martin cu German mi phun a si ih a mai a sangzet mi fim thiam nak a neih ruangah siangpahrang ih upat nak a ngah asi. Pope kha a dodal tikah siangpahrang in a rak hum a si. Pope in Martin kha taza a cuai thei ko nan siangpahrang ih mithmai a ngah ruangah Germany ram sungah Martin cu taza cuai tong lo in a rak um. Hi mi thu cu U Joseph (Lashio) ih ngan mi cauk sungta kan run leh mi a si. Casiartu zate parah Pathain in lo thlasuah hram seh.